Γιορτάζουμε σήμερα 16 Οκτωβρίου την Παγκόσμια Ημέρα Άρτου, παράλληλα με την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. Η ημερολογιακή ταύτιση αυτών των δύο σημαντικών εορτών δεν είναι καθόλου τυχαία γιατί σηματοδοτεί τη σημασία του ψωμιού στην κάλυψη των διατροφικών αναγκών του πληθυσμού παγκοσμίως.
Το ψωμί είναι το κατ’ εξοχήν παγκόσμιο προϊόν διατροφής, είναι διαχρονικό, διατοπικό και γεμάτο θρεπτικά συστατικά που το συναντάμε σε κάθε γωνιά της Γης, σε κάθε πολιτισμό, σε όλες τις περιόδους της ανθρώπινης διαδρομής.
Το ψωμί παραμένει το βασικότερο είδος διατροφής των Ελλήνων και η έλλειψή του συνδέεται με συνθήκες ύφεσης και φτώχιας – “θα πούμε το ψωμί ψωμάκι”. Το ψωμί στην Ελλάδα ήταν πάντα συσχετισμένο με τη θρησκεία με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο και θεωρείται ιερό και ευλογημένο γιατί είναι το πρώτο είδος που ευλόγησε ο Χριστός κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου.
Το ψωμί είναι συνυφασμένο με την κοινωνία των ανθρώπων και την ευρηματικότητα τους. Έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας, στην ανάπτυξή της και την ιστορία. Επηρέασε και επηρεάστηκε από τις κοινωνικές τάξεις και τους πολιτισμούς.
Υπήρχαν πολλές και κρίσιμες περίοδοι – στην παγκόσμια ιστορία – κατά τις οποίες το ψωμί συνδέθηκε με πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά κινήματα, όπως στην εξάπλωση και το χτίσιμο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ή στη Γαλλική Επανάσταση, όπου η τιμή του ρύθμιζε και τη σχέση των λαϊκών στρωμάτων με την εξουσία.
Αποτελεί πλέον αναμφισβήτητο γεγονός και παραδοχή από το σύνολο σχεδόν της διατροφικής επιστημονικής κοινότητας, ότι το ψωμί είναι μία από τις πιο υγιεινές πηγές υδατανθράκων, βιταμινών, ιχνοστοιχείων και ενέργειας που συμβάλει αποτελεσματικά στην κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών.
Η θρεπτική αξία των διαφόρων τύπων ψωμιού, εξακολουθεί να αποτελεί θέμα μελετών σε διεθνές επίπεδο από μεγάλα ερευνητικά ιδρύματα, ενώ η διατροφική του συμβολή υπολογίζεται σοβαρά πλέον στα επισιτιστικά προγράμματα διαφόρων οργανισμών και κυβερνήσεων.